Łukasz Murzyn, Msza, wideoinstalacja
Nowe media sztuki sakralnej - analiza możliwości

czytaj w dziale teksty

WYSOKA KULTURA Nowa Sztuka Sakralna

Wystawa

8. 11. - 30. 11. 2012

Galeria Współczesnej Sztuki Sakralnej Dom Praczki w Kielcach

Kielce, ul. Zamkowa 5/7

Daria Gałczyńska, Samotność Boga, 2012, strona www.

• Agnieszka Bartak-Lisikiewicz
• Mateusz Bednarz
• Daria Gałczyńska
• Łukasz Murzyn
• Szymon Nowak
• Izabela Surmacz

Bezprecedensowa wystawa prezentująca malarstwo, obiekty, wideoinstalacje, sztukę sieci, dokumentacje działań performatywnych oraz eksperymentalną muzykę sakralną. Dowodzi, że naprawdę nowoczesna, aktualna i dostosowana do współczesnej wrażliwości widzów sztuka sakralna jest możliwa, że można tworzyć dzieła otwierające się na sferę sacrum posługując się pełnym spektrum środków wyrazu właściwych sztuce najnowszej. 

Ł.M.

Izabela Surmacz, (Mt 6 22-23), 2011, pleksiglass, magnesy neodymowe, żyłka, 10 x 10 x 30 cm.

WYSOKA KULTURA na KUL

1. 06. 2012

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 

Aula KUL

Prezentacja Projektu WYSOKA KULTURA w ramach konferencji 

"Pomiędzy wiarą a sztuką - sztuka i kicz w przestrzeni sakralnej".

WYSOKA KULTURA Apokalipsa

12. 05. 2012

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

ul. Kanonicza 9

• Agnieszka Bartak-Lisikiewicz
• Sasha Zibarov
• Paweł Kowalczyk
• Łukasz Murzyn
• Teresa Gabryś

  

Wystawa i konferencja organizowana przez UPJPII i Projekt WYSOKA KULTURA

w ramach Festiwalu Nauki w Krakowie.

"Coś się kończy, coś się zaczyna? Czyli uczeni o końcu świata."

Dyskusja z udziałem: o. prof. Andrzeja Kłoczowskiego OP, dr Wojciecha Grygiela

i Łukasza Murzyna. 

Projekt ZPAP zakończony!

23 marca 2012 roku zakończył się trwający od sierpnia 2009 projekt społeczny Łukasza Murzyna. Projekt ZPAP nawiązuje do sztuki socjologicznej lat 70-tych, zwłaszcza do działań Collectif d'art Sociologique i tez głoszonych przez Jean-Paula Thenota i Freda Foresta dotyczących pojmowania artysty jako twórcy zjawisk społeczno-symbolicznych posługującego się w swojej pracy m.in. informacyjną prowokacją. Czytelne jest także powiązanie projektu z ideą Plastyki Społecznej (der Sozialen Plastik) Josepha Beuysa. Sprzyja temu polityzacja działań ZPAP, który będąc marginalizowany przez lewicujący mainstream próbuje formułować własny, prawicowy "apel o alternatywę" sięgając przy tym po strategie antyinstytucjonalne. Celem projektu było działanie na rzecz pozytywnej zmiany, w wyniku której właściwie użyty potencjał organizacyjny oraz kapitał społeczny i medialny ZPAP wprowadziłby tą organizację na pozycję lidera i skutecznego reprezentanta konserwatywnej i nazwijmy to "neoawangardowej" części polskiego świata artystycznego. W ramach Projektu ZPAP artysta wniknął w szeregi członków Związku Polskich Artystów Plastyków i aktywnie współpracując z wybraną społecznością objął najpierw funkcję wiceprzewodniczącego oddziału, następnie wiceprezesa okręgu a w końcu wiceprezesa Zarządu Głównego ZPAP. W czasie obchodów 100-lecia ZPAP współtworzył obszerną prezentację Okręgu Krakowskiego aranżując ekspozycję nowych mediów w galerii Bunkier Sztuki. Stworzył niekonwencjonalną wystawę Kontrrewolucja powstałą we współpracy ZPAP Okręg Tarnowski i Galerii Miejskiej BWA w Tarnowie z artystami powiązanymi z Projektem Wysoka Kultura. Z ramienia ZG ZPAP kuratorował wystawę Nowe Otwarcie prezentującą prace blisko trzystu artystów z całej Polski, zrealizowaną w Warszawie pod honorowym patronatem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Szczególnymi akcentami wystawy inaugurującej działalność Związku w nowym stuleciu były instalacja site-specific Lista obecności Jerzego Kaliny oraz katalog projektu Jakuba Woynarowskiego. Działania Łukasza Murzyna polegały także na nakłanianiu związkowców do stworzenia atrakcyjniejszej oferty członkowskiej i realnego otwarcia stowarzyszenia na artystów młodego pokolenia i twórców posługujących się nowymi językami sztuki. Przekonywał do wejścia w na ogół zaniedbywane dotąd przez ZPAP obszary działalności organizacji pozarządowych - przemysły kreatywne, współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego, klastrami biznesowymi, etc. Zachęcał do racjonalizacji polityki finansowej Związku. Mimo iż w obecnej kadencji nastąpiła w tym obszarze znacząca poprawa, organizacja nadal nie może doczekać się zrównoważonego budżetu a część nadmiernych wydatków finansowana jest ze stale topniejącego majątku stowarzyszenia. Artysta namawiał także do profesjonalizacji pozyskiwania środków zewnętrznych i promocji. Lobbował za zmianą pozostawiającej wiele do życzenia szaty graficznej wydawanego przez ZPAP kwartalnika Arttak i za pełniejszą reprezentacją w tym piśmie tworzących organizację środowisk artystycznych. W trosce o jakość związkowych prezentacji opowiadał się za przynajmniej częściowym odejściem od formuły "open call" przy organizacji wystaw członkowskich i za inicjowaniem kuratorowanych, problemowych imprez o szerszym zasięgu, w których braliby udział także znaczący artyści spoza ZPAP. Pozwoliłoby to na rzeczywistą promocję związkowców i lokowałoby ZPAP w roli lidera ogólniejszych, pozazwiązkowych imprez artystycznych. Cieszy fakt, że dzięki grupie zapaleńców część z tych postulatów już jest realizowana lub ma szansę na realizację w nieodległej przyszłości. Naturalnie - podobnie jak w przypadku wielu innych prac z zakresu sztuki socjologicznej i krytycznej - projekt ten jest w dużym stopniu utopijny. ZPAP - podobnie jak inni dawni monopoliści różnych obszarów polskiego życia społecznego czy gospodarczego - trudno odnajduje się w nowej rzeczywistości. Pozostaje wciąż wiele ważnych obszarów, w których przemiany są skutecznie blokowane przez ukształtowany w innej epoce i wywierający naciski związkowy "beton". Te sprawy będą musiały poczekać na zmianę pokoleniową.

23 marca 2012 roku artysta postanowił wprowadzić swoją działalność związkową w pole sztuki, zakończył pracę nad projektem i opuścił szeregi ZPAP.

M.M.

WYSOKA KULTURA Kontrrewolucja

Wystawa

11. 02. - 29. 02. 2012

BWA Galeria Miejska w Tarnowie

Tarnów, Dworzec PKP, Pl. Dworcowy 4

• Agnieszka Bartak-Lisikiewicz
• Egil Bjornsson
• Peter Holzhubbel
• Janusz Janczy
• Światosław Karwat
• Magdalena Lazar
• Łukasz Murzyn
• Szymon Nowak
• Michał Poręba
• Adriana Sitkiewicz
• Joanna Styrylska-Gałażyn
• Piotr Swiatoniowski

Sytuacje graniczne, osie napięć, konfliktów i wojen ideowych w świecie sztuki są odzwierciedleniem stanu całej cywilizacji i kultury. Wyjątkowo aktualna wydaje się być dzisiaj diagnoza Josepha Beuysa mówiąca o permanentnym, wieloaspektowym, globalnym kryzysie. Nowej aktualności nabiera też jego „apel o alternatywę”. Światowy kryzys gospodarczy, globalizacja i antyglobalizm, rewolucje w północnej Afryce, ruch „Oburzonych”, deficyt demokracji ujawniający się przy okazji takich spraw jak choćby ACTA. A wreszcie – może najbardziej- wojna światopoglądowa pomiędzy nową lewicą a kapitalistycznymi konserwatystami i chrześcijaństwem, której polskim jaskrawym przykładem były bitwy uliczne 11 listopada 2011 roku w Warszawie. To wszystko musi mieć swoje odbicie także na polu sztuki. Musi tym bardziej, że środowiska lewicowe odwołując się do Gramsciego konsekwentnie przejmują i wykorzystują instytucje kultury jako jedno z podstawowych narzędzi rewolucji będącej kolejną próbą budowy „nowego wspaniałego świata”. Mimo, iż po drugiej stronie barykady stoją artyści dalecy od pojmowania sztuki jako narzędzia walki politycznej, i oni coraz wyraźniej zdają sobie sprawę z konieczności artystycznej kontrrewolucji. Coraz częściej zatem, nie tylko na ulicy ale i w galeriach będziemy świadkami konfrontacji. (czytaj więcej w dziale "Teksty")

Ł.M.

fot. Paweł Topolski

WYSOKA KULTURA - Śmierć sztuki sakralnej

Konferencja

01. 12. 2011, godz. 14.00

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Instytut Historii Sztuki i Kultury

Sławkowska 32, sala nr 5

• Tadeusz Dzidek Typologia sztuki sakralnej - dyskusja z Paulem Tillichem.

• Małgorzata Wrześniak Do niewidzialnego - sacrum w sztuce Ł. Murzyna, S. Biletnikowej, W. Łacka, D. Berger

• Łukasz Murzyn Perspektywy „nowego otwarcia” w sztuce sakralnej.

• Krzysztof Siatka Nie taki diabeł straszny. O cechach sztuki nowych technologii w perspektywie wykorzystania w miejscach kultu.

• Katarzyna Galicka Dawna treść w nowej formie.

Można mówić bardzo wiele o historii pęknięcia i rozdziału sztuki sakralnej od głównego nurtu sztuki zachodniej. Począwszy od reformacji przez oświecenie aż po wiek XX, w którym obydwa te obszary odseparowały się od siebie zupełnie. Separacja ta nastąpiła ze szkodą dla sztuki sakralnej. Sztuka sakralna zrezygnowała bowiem z ogromnego potencjału nowych środków wyrazu, jakie niesie ze sobą współczesność. W dzisiejszym głównym nurcie sztuki i w instytucjach kultury niepodzielnie króluje skrajnie materialistyczna narracja lewicowa. Dzieje się tak dlatego, że lewica jest dziś jedynym środowiskiem, które rozumie i docenia społeczny potencjał sztuki. Europejska lewica świadomie uczyniła z kultury i sztuki główne narzędzie przemian społecznych, narzędzie nowej – tym razem miejmy nadzieję - bezkrwawej rewolucji. Kościół natomiast śpi! Ten kościół, który dawniej świetnie rozumiał współczesną sobie sztukę, który nadawał ton przemianom artystycznym –śpi! Kościół, który dawniej umiał nawiązać poprzez sztukę skuteczną, przekonującą polemikę ze zmieniającą się kulturą europejską - dzisiaj oddaje pole bez walki. Sztuka sakralna zasklepia się w anachronicznych formach, które w dodatku łączą płytką refleksję teologiczną z mizerią formalną. Dzisiejsza sztuka sakralna jest odwrócona plecami do współczesnej kultury a swoją jakością najczęściej nie sięga nawet poziomu świetnego w wieku XIX rzemiosła artystycznego. Dzieje się tak z kilku powodów. Wymieniłbym tu po pierwsze duchową kondycję samych artystów wraz z jej zewnętrznymi uwarunkowaniami. Po drugie słabość edukacji artystycznej. Dotyczy ona zarówno uczelni artystycznych jak i marginalnej roli edukacji artystycznej w seminariach duchownych. Po trzecie niezrozumienie istoty i roli tradycji Kościoła, która jest tradycją duchowej i intelektualnej transgresji. Po czwarte – na poziomie proboszczów ale niestety niekiedy także kurii - błędną interpretację dokumentów Kościoła dotyczących sztuki sakralnej.

Ł.M.

Koncepcje zawarte w ideach sztuki współczesnej, wykorzystującej niemal każdą sferę aktywności człowieka jako swoje tworzywo i odwołującej się do doświadczeń i metod działania nowych technologii kreacji artystycznej, zawierają wątki, które z powodzeniem mogą zostać wykorzystane w sztuce prezentowanej w miejscach kultu. Uwzględniając oczywiście założenie, że odrzucimy potrzebę liniowej narracji odwołującej się do biografistyki świętych i funkcję określanej w teorii sztuki jako biblia pauperum. Idee zawarte we współczesnych tego rodzaju produkcjach wzbudzają zadumę, odwołują się do transcendencji myśli, medytacji. Są w dużej mierze naładowane wartościami egzystencjalnymi.

Działania artystyczne rewidujące tradycję w odniesieniu do współczesności stwarzają możliwość rozwoju wspólnych dla sztuki i kultu obszaru artystycznej penetracji. Potencjał instytucji religijnych względem sztuki i kultury współczesnej leży zapewne w gigantycznej tradycji sztuki i dzieł gromadzonych w kościołach. Kondycja współczesnego artysty, który zdaje sobie sprawę, że kreacja nie może odbywać się bez znajomości dorobku wcześniejszych pokoleń, warunkuje jego osadzenie również w tradycji sztuki religijnej. Dodatkowo wnętrza świątyń są doskonałym kontekstem i wyzwaniem dla sztuki współczesnej. Źle w nich wyglądają tradycyjne malowane nieudolnie współcześnie obrazy, których skala nie może równać się rozmachowi budowli. Wnętrza te wymagają ingerencji permanentnej – kompozycji przestrzennej, która wejdzie w interakcję z dawnymi murami tworząc spójną kompozycję przestrzenną. (czytaj więcej w dziale "Teksty")

Krzysztof Siatka

WYSOKA KULTURA - Patch!

Konferencja
04.11.2011
Bunkier Sztuki, Kraków

• Dominik Lejman

• Sidey Myoo Update sztuki
  

• Małgorzata Wrześniak Ad invisibilium
  

• Krzysztof Siatka Tradycja jako medium reinterpretacji współczesności
  

• Łukasz Murzyn Wysoka Kultura

Konferencja naukowa poświęcona obecności wątków modernistycznych i neoawangardowych w dzisiejszej sztuce nowych mediów, wzajemnym relacjom nowych i tradycyjnych mediów sztuki oraz sposobom wyrażania wartości humanistycznych w sztuce. Spotkanie jest elementem cyklu wystaw i konferencji realizowanych w ramach projektu Wysoka Kultura.

WYSOKA KULTURA W WIATRAKU - cykl prezentacji ( III )

Mykhaylo Barabash
TURMA. Galeria Wiatrak, Kraków ul. Łobzowska 6.

Otwarcie: 30 lipca 2011. g. 20.00. Wystawa czynna do 4.08.2011

Turma to wystawa o zniewoleniu. O uwikłaniu w formę i determinacji przez naturę mediów.
Człowiek (jego wizerunek) usiłujący wyrwać się ze „szklanej pułapki”, z ograniczeń przestrzeni ufundowanej
na mechanizmach opresywnych wobec osoby. Postać jest tu „pochwycona” (nagranie wizerunku), „przycięta”, skadrowana i wtłoczona w klatkę wystawioną na publiczny widok. Inny aspekt problemu to kwestia „uwięzienia” w definicji formalnej, w formie dzieła sztuki. Postać „prześwietlona”, rozłożona na linie, plamy i punkty, obnażona także z cielesności, ukazana w swojej duchowej, psychicznej lub emocjonalnej anatomii. Aspekt trzeci to „uwięzienie” (wyzwolenie?) samego dzieła sztuki w realiach technik reprodukcji cyfrowej i globalnej komunikacji. (Mamy tu pokaz reprodukcji wielkoformatowych rysunków na papierze. Zmiana medium, skali i sposobu prezentacji diametralnie zmienia wyraz dzieła). Aspekt czwarty
to problem wolności w społeczeństwie i kulturze. Aspekt piąty to „uwięzienie” oglądanej przez Państwa wystawy w tym tekście. W subiektywnej interpretacji roszczącej sobie prawo do bycia obowiązującą. W konwencji i formie literackiej, graficznej etc. Artysta podsuwa jednak rozwiązanie. Pośrodku pomieszczenia w punkcie przecięcia się linii wyznaczonych przez cztery wymiary uwięzienia znajdujemy „lewitujący”, jaskrawoniebieski młotek. Kolor obiektu sugeruje przynależność do obszaru metafizyki, a jego umiejscowienie przywodzi na myśl koncepcję Junga mówiącą o punkcie środkowym rzeczywistości. To właśnie w takim punkcie, na przecięciu granic czterech obszarów rzeczywistości,
ma znajdować się jedyne miejsce, w którym można być „poza”. Obszar rzeczywistości według tej wizji nie posiada bowiem zewnętrznych ograniczeń. Punktem granicznym – punktem wyjścia, „ucieczki” czy wyzwolenia, jest punkt przecięcia ramion opisywanego przez Junga krzyża. Młotek Mykhaylo Barabasha wydaje się być zatem symbolem wyzwolenia przez metafizykę. Czy jednak takie wyzwolenie jest osiągalne? Czy postać uwięziona jest w stanie
przekroczyć ramy zniewolenia? Ekspozycja zdaje się sugerować, że nie.
… chyba, że nastąpi ingerencja z zewnątrz!

Ł. M.

WYSOKA KULTURA W WIATRAKU - cykl prezentacji ( II )

Magdalena Lazar
CZŁOWIEK Z KAMERĄ. Galeria Wiatrak, Kraków ul. Łobzowska 6.

Otwarcie: 24 czerwca 2011. g. 20.30. Wystawa czynna do 30.06.2011.

WYSOKA KULTURA W WIATRAKU - cykl prezentacji ( I )

Łukasz Murzyn
SANKTUARIUM. Arsene Galeria Wiatrak, Kraków ul. Łobzowska 6.
Otwarcie: 4 czerwca 2011. g. 20.00. Wystawa czynna od 3 do 11.06.2011.

21.01.2011. WYSOKA KULTURA

Druga odsłona projektu:

Kampus UKSW, Warszawa, ul.Wóycickiego 1/3 bud. 23

kuratorzy projektu:

Małgorzata Wrześniak

Łukasz Murzyn

• Próba teoretycznego podsumowania i diagnozy wątków religijnych i sakralnych obecnych w sztuce artystów młodego pokolenia.
• Prezentacja artystów: Agata Leszczyńska, Svetlana Biletnikova, Wojciech Łacek, Łukasz Murzyn.
• Dyskusja
• NIE Z TEGO ŚWIATA Koncert muzyki elektroakustycznej Mateusza Bednarza.

14. 01. 2011 PROJEKT WYSOKA KULTURA inauguracja!

Pierwsza odsłona projektu:

Kampus UKSW, Warszawa, ul.Wóycickiego 1/3

kuratorzy projektu:

Małgorzata Wrześniak

Łukasz Murzyn

• Próba teoretycznego podsumowania i diagnozy wątków metafizycznych obecnych w sztuce aktualnej, w szczegolnosci skupiająca się na twórczości młodych artystów, którzy w odkrywczy sposób poruszają najistotniejsze tematy.
• Prezentacja artystów: Agnieszka Bartak - Lisikiewicz, Szymon Nowak, Dorota Hadrian, Stanisław Wójcicki
• Dyskusja

Uniwersalne wartości humanistyczne, metafizyka i sfera sacrum zawsze stanowiły jeden z najistotniejszych obszarów którymi zajmowała się sztuka. Obecnie pojęcia te albo nie mieszczą się w głównym nurcie rozważań artystycznych, albo są w nim mocno marginalizowane. Tymczasem, potrzeba poszukiwania odpowiedzi na fundamentalne pytania, nie straciła przecież nic ze swojej aktualności. Z drugiej jednak strony, wielu artystów podejmujących w swojej twórczości zasadnicze tematy, posługuje się anachronicznym, mało oryginalnym językiem, który dla współczesnego widza jest nieatrakcyjny a niekiedy wręcz niezrozumiały. Projekt Wysoka Kultura koncentruje się na zjawiskach artystycznych, łączących współczesną formę z poszukiwaniem istotnych wartości. Ma on być platformą analizy istniejących zjawisk i impulsem generującym nowe.

Ł. M.